Εκδήλωση για τον εορτασμό της επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940
Παρουσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευάγγελου Τουρνά καθώς και του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, πραγματοποιήθηκε χθες, στις εγκαταστάσεις του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, στο Μαρούσι, η κεντρική εκδήλωση για τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου του 1940.
Στην ημερήσια διαταγή που εκδόθηκε, ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Αντιστράτηγος ΠΣ Αλέξιος Ράπανος, απευθυνόμενος σε όλο το πυροσβεστικό προσωπικό, αναφέρει:
«Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Πυροσβέστες/ριες, Σπουδαστές/ριες της Πυροσβεστικής Ακαδημίας, Πολιτικοί Υπάλληλοι του Σώματος, Πυροσβέστες/ριες Πενταετούς Υποχρέωσης, Συμβασιούχοι και Εθελοντές Πυροσβέστες.
Η Ελλάδα γιορτάζει σήμερα την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Την επέτειο του λακωνικού, μα τόσο περίτρανου «ΟΧΙ», με το οποίο το Έθνος μας αρνήθηκε την παραχώρηση των εδαφών του στην Ιταλία. Ένα «ΟΧΙ» που το στήριξε ο Ελληνικός Λαός με πρωτοφανή αυτοθυσία και αυταπάρνηση. Μέχρι τότε δεν φανταζόταν ποτέ κανείς, ότι μια τόσο μικρή χώρα σαν την Ελλάδα μας θα ύψωνε το ανάστημα της στις δυνάμεις του Άξονα. Στάθηκε αντιμέτωπη σε μια άνιση και για πολλούς χαμένη μάχη, μια μάχη την οποία όμως αντιμετώπισε με θάρρος, ανδρεία και αποφασιστικότητα και πάντα με το αίσθημα της αδιάσπαστης ενότητας και σύμπνοιας να διακατέχει τον Ελληνικό λαό.
Η ημέρα σαν τη σημερινή είναι μέρα απόδοσης φόρου τιμής στις θυσίες των προγόνων μας. Οφείλουμε να τιμήσουμε τους προγόνους μας και να θυμόμαστε μία από τις πιο σημαντικές και ένδοξες σελίδες της μακρόχρονης Ιστορίας μας. Η διατήρηση της εθνικής μας μνήμης αποτελεί χρέος και προτεραιότητα μας.
Είναι επιβεβλημένο να παραδειγματιζόμαστε από την Ιστορία μας, τη μεγαλοψυχία των προγόνων μας και να αγωνιζόμαστε πάντα για τη διατήρηση της εδαφικής μας ακεραιότητας, υιοθετώντας όταν αυτό απαιτηθεί τα διδάγματα της ενδόξου ιστορίας του έπους του ’40.
Στο πνεύμα αυτό ως Έλληνες πυροσβέστες είμαστε εντεταλμένοι συνεχώς να υπερασπιστούμε τη ζωή και τις περιουσίες των Ελλήνων πολιτών αλλά και να προστατεύουμε τoν δασικό πλούτο της χώρας μας με την ίδια αυταπάρνηση και αποφασιστικότητα.
ΖΗΤΩ ΟΙ ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ ΕΠΟΥΣ ΤΟΥ ‘40
ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
ΖΗΤΩ ΤΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑ».
Ομιλητής στην φετινή εκδήλωση ήταν ο Πυραγός Σαμαράς Κωνσταντίνος, Τμηματάρχης Δικαστικού της Διεύθυνσης Νομικής Υποστήριξης του Α.Π.Σ., ο οποίος εξήρε την προσφορά και τη γενναιότητα των Ελλήνων που αντιστάθηκαν στις δυνάμεις του Άξονα, έκανε ιδιαίτερη ιστορική αναδρομή στα γεγονότα που σημάδεψαν εκείνη την περίοδο και κυρίως στο ρόλο του Πυροσβεστικού Σώματος στην Πολιτική Άμυνα, στο μέτωπο, αλλά και στην αντίσταση. Μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Τα μηνύματα της σημερινής επετείου είναι διαχρονικά και λόγω των διεθνών εξελίξεων πιο επίκαιρα από ποτέ!
Είναι αλήθεια, ότι ο ρόλος των Πυροσβεστικών δυνάμεων σε καιρό πολέμου δεν είναι ευρύτερα γνωστός. Κι όμως. Στον πόλεμο του 1940, πολλοί ήταν οι Πυροσβέστες που έφυγαν για το μέτωπο ακολουθώντας το μαχόμενο στράτευμα, ανταποκρινόμενοι θετικά στη διαταγή του Υπουργού Δημοσίας Τάξης προς στο Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος.
Οι Έλληνες Πυροσβέστες από την πρώτη ώρα της κήρυξης του πολέμου σήκωσαν το βάρος της Πολιτικής Άμυνας σε όλη τη χώρα, αλλά και μέχρι την Κορυτσά και το Αργυρόκαστρο. Από την αυγή της 28ης Οκτωβρίου του 1940 «ετέθη εις συναγερμόν άπασα η δύναμη του Πυροσβεστικού Σώματος, αριθμούσα περί τα 600 μόνον άτομα και διετάχθη υπό του Αρχηγού του αυστηρά γενική επιφυλακή. Στις μεγάλες πόλεις, οι Πυροσβεστικές δυνάμεις αντιμετώπισαν τους φονικούς βομβαρδισμούς, προσπαθώντας να διατηρήσουν ασφαλείς τις «εσωτερικές γραμμές» της χώρας, ενώ την ώρα της κορύφωσης του πολέμου ενίσχυσαν ακόμα και τον εφοδιασμό του ελληνικού στρατού με μεταφορά υποστηρικτικού υλικού προς τα μέτωπα. Στην Αθήνα και στον Πειραιά εφαρμόστηκε σχέδιο διασποράς πυροσβεστικών κλιμακίων, αποτελούμενα από μόνιμους πυροσβέστες και εφέδρους οι οποίοι κατέλαβαν διάφορα συγκοινωνιακά σημεία.
Στους πρώτους βομβαρδισμούς που έγιναν το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940, στην Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη, οι Πυροσβέστες ρίχθηκαν στη μάχη για την κατάσβεση των πυρκαγιών αλλά και την παροχή βοήθειας στους πληγέντες.
Μάλιστα, σύμφωνα με το Βιβλίο Ημερήσιας Διαταγής των Π.Υ. Αθηνών με ημερομηνία 20-11-1940, ορίζεται μεταξύ άλλων και η «παραχώρησις πιστολίων δια τον εφοδιασμόν των αξιωματικών και φρουρών». Στη Θεσσαλονίκη κατά τις πρώτες μέρες του πολέμου, σημειώθηκαν πολλές βομβαρδιστικές επιθέσεις με αποτέλεσμα την έκρηξη πολλών πυρκαγιών στην πόλη. Οι Πυροσβέστες της τοπικής Π.Υ. δώσαν μάχη για την κατάσβεσή τους και την παροχή βοήθειας στους πληγέντες. Μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς, η θέση των Πυροσβεστών ήταν ιδιαίτερη λεπτή. Είχε τεθεί το ερώτημα πως θα συμπεριφερόντουσαν στις επιδρομές των Συμμάχων, που είχαν μεν γερμανικό στόχο, αλλά μοιραία προκαλούσαν ζημιά σε εθνικά ή ιδιωτικά πράγματα: «Και η απόφασις σιωπηρά, ψυχικά, είχε ληφθεί μεταξύ των αξιωματικών και των ανδρών του Πυροσβεστικού Σώματος.
Είχε επέλθει η συμφωνία δι όρκου που τον είχε υπογράψει ο αγνός δυνατός πατριωτισμός των Πυροσβεστών να σώζουν έστω και θυσιαζόμενοι ότι αφορά τον ελληνικό λαόν και αρνητικώς εργαζόμενοι προκειμένου περί πυρκαγιών που θα συνέβαιναν εις βάρος του εχθρού, να προσφέρουν τας υπηρεσίες των και από της πλευράς αυτής προς την Πατρίδα. Και αι υπηρεσίαι αυταί δεν ήσαν μικραί. Και οι κίνδυνοι όμως των πράξεων των εκείνων δεν ήσαν ολίγοι ούτε μηδαμινοί. Διότι επρόκειτο περί σαμποτάζ επιβεβαιώνοντας έμπρακτα την πατριωτική δράση των Ελλήνων Πυροσβεστών και στην διάρκεια της εθνικής αντίστασης».
Αρκετοί Πυροσβέστες, με διάφορα μέσα, μέσω Τουρκίας, πέρασαν στη Μέση Ανατολή κατατάχθηκαν στον ανασυγκροτούμενο ελληνικό στρατό, ενώ ένας μεγάλος αριθμός αυτών, οργανώθηκε και συμμετείχε σε διάφορες αντιστασιακές οργανώσεις, ειδικά στην Αθήνα και τον Πειραιά. Η δράση και η προσφορά των Πυροσβεστών, τόσο των μονίμων όσο και των εφέδρων, καθίσταται εφάμιλλη των μαχητών του μετώπου μιας και αντιμετώπισαν πολεμικές επιχειρήσεις ειδικά στις πόλεις που δοκιμάσθηκαν από τους εναέριους βομβαρδισμούς. Χαρακτηριστικό της προσφοράς τους, είναι ένα μικρό απόσπασμα του Σπ. Γλυκοφρύδη, διαπρεπούς δημοσιογράφου και εκδότη του πρώτου ελληνικού πυροσβεστικού περιοδικού «Πυροσβεστική Ηχώ» από άρθρο του, για «τους Πυροσβέστες στη Μέση Ανατολή»: «Η ιστορία θα είχε να πει πολλά για τον ηρωισμό και τον άκρατο πατριωτισμό του πυροσβέστη. Του κάθε πυροσβέστη. Είτε αξιωματικός ήταν, είτε υπαξιωματικός, είτε απλούς πυροσβέστης από του 1940 μέχρις και σήμερα έχει προσφέρει και ενόπλως εις τους αγώνας του Έθνους πολλά, όταν βρέθηκε σε μαχητική σκοπιά. Γι αυτό και οι θυσίες του σε αίμα στο βωμό της Πατρίδος δεν είναι ολίγες».
Ολοκληρώνοντας την αναφορά στη δράση των Ελλήνων πυροσβεστών, είναι σημαντικό να γίνει, ως ηθική μας υποχρέωση, μία επιπλέον ειδική αναφορά στο Δημήτρη Κάλμπαρη, τον τελευταίο επιζώντα ήρωα του έπους του 1940, που πέθανε φέτος σε ηλικία 106 ετών στο Γηροκομείο του Βόλου όπου διέμενε. Πολέμησε στην «Κλεισούρα» και στη μάχη του «Υψώματος 731» και σε μια από τις αναφορές του λέει: «Περνούσαμε μέσα από χαράδρες. Φοβερό κρύο. Άκουγες παλικάρια δύο μέτρα να εκλιπαρούν: Δεν μπορώ άλλο από το κρύο. Και πάρτον κάτω. Πολλοί πέθαναν από κρυοπαγήματα. Το κρύο είναι χειρότερο και από σφαίρες. Δεν παλεύεται. Με τη σφαίρα καθαρίζεις. Την τρως και τέρμα. Ο χειμώνας του ’40 ήταν φοβερός. Άσε την πείνα και την ψείρα. Δεν φοβόμουν τον θάνατο. Πολεμούσες για την πατρίδα».
Τέτοιες αναφορές είναι εύλογο να γεννούν ερωτήματα στο μυαλό των ανθρώπων: Ποιος ο λόγος να τιμούμε μια επέτειο που μας κόστισε τόσες θυσίες; Μήπως θα ήταν πολύ προτιμότερο για την Ελλάδα και όλους τους Έλληνες αν είχαν συνθηκολογήσει και παραδοθεί αμαχητί στις δυνάμεις του Άξονα; Ποιο το πρακτικό όφελος της μακράς, ηρωικής αλλά και αιματοβαμμένης αντίστασης του ελληνικού λαού από τη στιγμή που δεν κατέστη εφικτό να αποτρέψει την κατοχή;
Την απάντηση θα τη βρούμε στις δηλώσεις των ηγετών και των πρωταγωνιστών των ξένων συμμαχικών δυνάμεων. Ο Ουίστον Τσώρτσιλ, Πρωθυπουργός τής Μεγάλης Βρετανίας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε λόγο του ανέφερε τα εξής: «Η λέξη ηρωισμός φοβάμαι ότι δέν αποδίδει τό ελάχιστο εκείνων τών πράξεων αυτοθυσίας τών Ελλήνων, πού ήταν καθοριστικός παράγων τής νικηφόρου εκβάσεως τού κοινού αγώνα τών εθνών, κατά τόν Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, διά τήν ανθρώπινη ελευθερία καί αξιοπρέπειαν. Εάν δέν υπήρχε η ανδρεία τών Ελλήνων καί ή γενναιοψυχία τους, ή έκβαση τού Β’ Παγκόσμιο Πολέμου θά ήταν ακαθόριστη».
Σε παρόμοιο πνεύμα κινήθηκαν και οι δηλώσεις του Ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Ιωσήφ Στάλιν , ο οποίος σε ομιλία του ανέφερε τα εξής: «Λυπάμαι διότι γηράσκω καί δέν θά ζήσω επί μακρόν διά νά ευγνωμονώ τόν Ελληνικόν Λαόν, τού οποίου η αντίστασις έκρινε τόν 2ον Παγκόσμιον Πόλεμον».
Η ηρωική αντίσταση των Ελλήνων κυρίως στις μάχες της Πίνδου και της Κρήτης σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εκληφθεί ως μια μάταιη προσπάθεια αποτροπής της εισβολής των Δυνάμεων του Άξονα στον ελλαδικό χώρο, καθότι, από την πορεία των πραγμάτων, αποδείχτηκε κομβικής σημασίας παράγοντας, αρχικά για την ανατροπή της δυσμενούς εξέλιξης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και, εν τέλει, τη νικηφόρα για τις συμμαχικές δυνάμεις έκβασή του.
Η Ελλάδα σταθερά προσηλωμένη στις αρχές της δημοκρατίας και της ελευθερίας, διαχρονικά αποδεικνύει την αξία της ως μέλος ισχυρών συμμαχιών που υπερασπίζονται τα ίδια ιδανικά.
Η Ελλάδα ως μέλος ισχυρών πολιτικών και στρατιωτικών συμμαχιών, ήταν, είναι και θα παραμείνει έτοιμη να λάβει αλλά και να προσφέρει παντός είδους βοήθεια όποτε και όπου οι ανάγκες το επιβάλλουν».
Στη συνέχεια ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευάγγελος Τουρνάς, στη σύντομη ομιλία του, τόνισε ότι: «… το μήνυμα της σημερινής ημέρας είναι η ενότητα. Αυτό μας έχουν διδάξει οι ηρωικοί πρόγονοί μας. Θυσιάστηκαν για να υπερασπιστούν την τιμή και την ελευθερία της πατρίδας μας. Μας έδειξαν το δρόμο. Γι’ αυτό, μόνο όταν είμαστε ενωμένοι θα αντιμετωπίζουμε καλύτερα τις καθημερινές προκλήσεις και κρίσεις. Αυτές τις «μάχες» δίνουν καθημερινά οι πυροσβέστες μας, για την προστασία της ζωής, της περιουσίας και του φυσικού περιβάλλοντος».
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Αντιστράτηγος Ιωάννης Πετρούτσος, ο Επιτελάρχης του Αρχηγείου Π.Σ. Αντιστράτηγος Γεώργιος Πουρναράς, ο Προϊστάμενος Κλάδου Επιχειρήσεων του Π.Σ. Υποστράτηγος Χρήστος Λάμπρης, ο Διοικητής του Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων (Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ.) Υποστράτηγος Π.Σ. Θεόδωρος Βάγιας, ο Συντονιστής Επιχειρήσεων Αττικής Υποστράτηγος Π.Σ. Παναγιώτης Νιάφας, ο Διευθυντής της Δ.Α.Ε.Ε. Αρχιπύραρχος Δημοσθένης Ραγκαβάς, ο Διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Πειραιά Αρχιπύραρχος Αναστάσιος Βασιλείου, ο Διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αθηνών Αθανάσιος Χατζόπουλος, οι Διευθυντές των Διευθύνσεων Α.Π.Σ., οι Διοικητές Π.Υ. Αθηνών, Πειραιά, Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και οι Τμηματάρχες των Διευθύνσεων Α.Π.Σ.
Παρόμοιες εκδηλώσεις, με ομιλίες και σημαιοστολισμούς πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες της χώρας.
