Frontex: Αποτελεσματική συνοριοφυλακή με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα
Σχέδιο ψηφίσματος, ολοκληρώνοντας τη διερευνητική έρευνα της ομάδας εργασίας για τον έλεγχο του Frontex, ενέκρινε η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά τη χθεσινή της συνεδρίαση.
Σύμφωνα με το σχετικό Δελτίο Τύπου που κοινοποιήθηκε και στα ελληνικά, στο σχέδιο ψηφίσματος τονίζεται ότι «ένας εύρυθμος Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη να διαχειρίζονται τα σύνορα της ΕΕ», ζητείται «η μείωση των επιχειρήσεων όπου υπάρχουν καταγγελίες περί μη σεβασμού των ευρωπαϊκών αξιών», εκφράζεται «ανησυχία για την κατάσταση στην Ελλάδα, τη Λιθουανία και την Ουγγαρία» και ζητείται, επίσης, «να γίνουν περισσότερα στον ίδιο τον Οργανισμό για τη διασφάλιση της διαφάνειας και του σεβασμού των ευρωπαϊκών αρχών, πέραν από τις ήδη πραγματοποιηθείσες αλλαγές στη διοίκηση του οργανισμού».
Το σχέδιο ψηφίσματος εγκρίθηκε με 45 ψήφους υπέρ, 7 κατά και καμία αποχή και θα υποβληθεί για συζήτηση και ψηφοφορία σε μελλοντική σύνοδο της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το σχέδιο ψηφίσματος συντάχθηκε σε συνέχεια της διερευνητικής διαδικασίας που διεξήγαγε η ομάδα εργασίας της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον έλεγχο του Frontex, υπό την προεδρία της Γερμανίδας ευρωβουλευτή, Lena Düpont (ΕΛΚ) και η οποία συστάθηκε τον Ιανουάριο του 2021. Η τελική έκθεση της ομάδας εργασίας, υπό την καθοδήγηση της Ολλανδής ευρωβουλευτή, Tineke STRIK (Greens/Πράσινοι), υποβλήθηκε τον Ιούλιο του 2021. Αντιπροσωπεία της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών επισκέφθηκε την έδρα του Frontex στη Βαρσοβία τον Ιούνιο του 2023.
Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με την ανακοίνωση, στο σχέδιο ψηφίσματος, «οι ευρωβουλευτές υπογραμμίζουν ότι ο Frontex θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για να αυξήσει την ικανότητα της ΕΕ και των κρατών μελών να διεξάγουν επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, επενδύοντας σε κατάλληλα μέσα και εξοπλισμό για τέτοιες επιχειρήσεις», ενώ «όσον αφορά το ναυάγιο της Πύλου, στις 14 Ιουνίου 2023, οι ευρωβουλευτές προσδοκούν την πλήρη συνεργασία του Frontex στο πλαίσιο της έρευνας».
Επιπλέον, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση: «Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τους σοβαρούς και επίμονους ισχυρισμούς που διατυπώνονται κατά των ελληνικών αρχών, σε σχέση με επαναπροωθήσεις και άσκηση βίας κατά μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Ο Frontex θα πρέπει να περιορίσει τις δραστηριότητές του σε απλή παρακολούθηση και επιτόπου παρουσία σε περιπτώσεις όπου ένα κράτος μέλος δεν είναι σε θέση να σεβαστεί τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ, λένε οι ευρωβουλευτές, εκφράζοντας τη λύπη τους που αυτό δεν έχει γίνει στην περίπτωση της Ελλάδας μέχρι στιγμής». Προστίθεται, δε, ότι «οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τη μείωση των δραστηριοτήτων του Frontex στη Λιθουανία μετά την απόφαση του Δικαστηρίου (C-72/22) και συνιστούν μια πιο προορατική προσέγγιση για την προστασία των αρχών και των αξιών της ΕΕ», ενώ όσον αφορά τη συνεργασία με τις ουγγρικές αρχές, «οι ευρωβουλευτές ζητούν άμεση αναστολή της στήριξης για επιχειρήσεις επιστροφής από την Ουγγαρία».
Επίσης, στο σχέδιο ψηφίσματος, «οι ευρωβουλευτές επαινούν τον θετικό ρόλο που διαδραματίζει ο Οργανισμός βοηθώντας τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν μεγάλους αριθμούς ανθρώπων που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα στην ΕΕ μετά τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας, την ανάπτυξη περίπου 500 αξιωματικών κατά μήκος των ανατολικών συνόρων από τη Φινλανδία έως τη Ρουμανία, καθώς και την αποστολή περισσότερων από 50 αξιωματικών στη Μολδαβία».
Σημειώνεται, τέλος, ότι οι ευρωβουλευτές «αναμένουν αλλαγή στη νοοτροπία του Frontex όσον αφορά το σεβασμό των αρχών και των αξιών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας στις εσωτερικές διαδικασίες και της λογοδοσίας έναντι του (Ευρωπαϊκού) Κοινοβουλίου» και «αναγνωρίζουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την εφαρμογή 36 από τις 42 συστάσεις της ομάδας ελέγχου του Frontex και προτείνουν συγκεκριμένες περαιτέρω δράσεις».