Revenge Porn: Ένα σκοτεινό έγκλημα που ξεκινάει από τους ανήλικους και σπάνια τιμωρείται
Τις τελευταίες ημέρες, το κοινό παρακολουθεί– όχι χωρίς διάθεση να κοιτάξει μέσα από την κλειδαρότρυπα τη ζωή ενός γνωστού προσώπου- τις αποκαλύψεις στο θέμα της διαρροής πορνογραφικού υλικού πρώην συντρόφου του Στάθη Παναγιωτόπουλου (συνεργάτη μέχρι πρότινος της εκπομπής «Ράδιο Αρβύλα»). Στην πραγματικότητα, η κοινωνία γνωρίζει πολύ καλά περί τίνος πρόκειται ενώ κάποιο κομμάτι της έχει βιώσει στο πετσί της τον τρόμο της δημοσίευσης προσωπικού υλικού άλλα έμεινε φοβισμένο και σιωπηλό. Ένας βασικός λόγος γι’ αυτό, είναι ο τρόπος που (δεν) επιλύεται αποφασιστικά το ζήτημα στη χώρα μας.
Από την παιδική ηλικία τα αγόρια στο χορό του revenge porn
«Έχουμε δει περιπτώσεις όπου μεγάλος αριθμός μαθητών ενός σχολείου εμπλέκεται στην κατοχή υλικού πορνογραφίας ανηλίκων» μας έλεγε πριν από λίγο καιρό, ο Αλέξανδρος Βασιλαράς, εξεταστής ψηφιακών πειστηρίων και επικεφαλής στο ομότιτλο τμήμα της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών. Σύμφωνα με τον ίδιο, η εκδικητική πορνογραφία «κατεβάζει» διαρκώς την ηλικία των αντρών που ασκούν αυτό το έγκλημα, πολλές φορές χωρίς να καν να καταλαβαίνουν τι διαμείβεται. Όπως μας εξηγούσε ο ίδιος: «Στην προσπάθεια τους τα αγόρια να κερδίσουν λ.χ. περισσότερο πορνογραφικό υλικό εκβιάζουν και στη συνέχεια προσπαθούν να διασύρουν το θύμα, συνήθως μια συμμαθήτρια τους. Δυστυχώς, τα μικρότερα αγόρια που το πράττουν το βλέπουν σαν παιχνίδι». Μάλιστα, σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι παραπάνω υποθέσεις αυξήθηκαν, με βασικό λόγο ότι τα παιδιά περνούσαν πολύ χρόνο μπροστά από οθόνες με αποτέλεσμα να «εθιστούν» στην ηλεκτρονική συνομιλία και στην ανταλλαγή υλικού.
Μια παρόμοια εικόνα δίνει τώρα στο Newsbeast ο Γιώργος Κορμάς, εκπρόσωπος του «Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου». Όπως μας λέει ο ίδιος, το ζήτημα της εκδικητικής πορνογραφίας απασχολεί τον φορέα αρκετά χρόνια τώρα. Ο ίδιος μας δίνει την μεγάλη εικόνα του ζητήματος: «Στην γραμμή βοήθειας του ΕΚΑΔ έχουμε ήδη δεχθεί δεκάδες καταγγελίες με θύματα ανήλικες και ενήλικες. Η αμεσότητα που παρέχει το διαδίκτυο στους χρήστες μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί σε μια διακοπή σχέσης ως μέσο εκδίκησης. Ο θυμός, το αίσθημα προδοσίας, κτητικά συναισθήματα τροφοδοτούν την εκδικητική πορνογραφία. Φωτογραφίες, βίντεο, συνομιλίες, κλίσεις ηχογραφημένες μπορούν να αναρτηθούν ή να διανεμηθούν σε γνωστούς και αγνώστους. Η απόγνωση των θυμάτων φτάνει μέχρι και στον αυτοκτονικό ιδεασμό και δυστυχώς έχουν γίνει στην χώρα μας και απόπειρες αυτοκτονίας».
Στοιχεία που σοκαρούν για τα παιδιά και την κουλτούρα της ανάρτησης και αποστολής πολλών φωτογραφιών
Σύμφωνα με τον κο Κορμά, τα πράγματα είναι ελαφρώς διαφορετικά στην ομάδα των παιδιών και των εφήβων. Εδώ, οι διαρροές και οι απειλές για δημοσίευση «οργανώνονται» γύρω από το sexting. «Στην γραμμή βοήθειας help-line του ΕΚΑΔ (2106007686) τα αιτήματα για επίλυση προβλημάτων γύρω από το sexting, έχουν περάσει στην δεύτερη θέση πίσω από τα αιτήματα των γονέων για κατάχρηση του διαδικτύου από τα παιδιά τους. Η αποστολή γυμνών φωτογραφιών στο πλαίσιο μια σχέσης έχει γίνει συνήθεια σε πολλούς έφηβους. Ένας στους δύο μιλάει στο διαδίκτυο με αγνώστους και ένας στους πέντε συναντιέται στη συνέχεια με αυτούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, το 20% των έφηβων κάποια στιγμή θα πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης. Αν όλα αυτά τα στοιχεία συνδεθούν με την φύση των κοινωνικών δικτύων που ουσιαστικά “εκπαιδεύουν” τα παιδιά στο να αναρτούν συνέχεια φωτογραφίες και video (tik tok, instagram κλτ) και σε συνδυασμό και με την απουσία μαθήματος σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, γίνεται από όλους κατανοητό ότι τα παιδιά στο περιβάλλον των κοινωνικών δικτύων που μεγαλώνουν, εύκολα μπορούν να παρασυρθούν και να στείλουν φωτογραφίες στο πλαίσιο του πειραματισμού, της παρόρμησης και της ερωτικής σχέσης».
Ο κος Κορμάς, λέει πως αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση στα μέλη του κέντρου που επισκέπτονται τα σχολεία, είναι πως τα παιδιά δυσκολεύονται πολύ να αντιληφθούν τους λόγους που κάποιος που εμπιστεύονται μπορεί κάποια στιγμή να κυκλοφορήσει προσωπικό τους υλικό. «Πολλές φορές έχουμε ακούσει τους έφηβους να αναφέρουν ότι εφόσον το θύμα έστειλε την φωτογραφία του, αυτό έχει την ευθύνη και όχι αυτοί που το διακινούν… Βλέπουμε εκ των υστέρων, ότι τα παιδιά που είναι τα θύματα, μη μπορώντας να διαχειριστούν τέτοιες καταστάσεις, φτάνουν σε απόγνωση και σε πραγματικά κρίσιμες και για την ίδια τους την ζωή καταστάσεις».
Δυστυχώς, σύμφωνα με τις έρευνες του ΕΚΑΔ, τα παιδιά δεν μιλούν στους γονείς τους για ο, τι τους συμβαίνει, είτε γιατί φοβούνται τις αντιδράσεις των τελευταίων, είτε γιατί ντρέπονται, είτε γιατί νιώθουν πως δεν θα μπορούν να τα βοηθήσουν. Ο κος Κορμάς καταλήγει στο εξής: «Τα παιδιά θα πρέπει πρώτα να έχουν αναπτύξει αντιστάσεις, αξιακό σύστημα και να έχουν εκπαιδευτεί για το διαδίκτυο, πριν μπουν στα κοινωνικά δίκτυα».
φωτογραφία:ertnews