
Το φαινόμενο του εκφοβισμού – “School bullying” – Σημάδια αναγνώρισης για τα θύματα
Ο «σχολικός εκφοβισμός» (school bullying) είναι η στοχευμένη, επαναλαμβανόμενη και απρόκλητη επιθετική συμπεριφορά ενός ατόμου ή ομάδας προς άλλο άτομο, χαρακτηριζόμενη από δυσαναλογία δυνάμεων και με σκοπό την πρόκληση σωματικού ή ψυχικού πόνου. Περιλαμβάνει θύτες, θύματα και παρατηρητές, ενώ οι συνέπειές του είναι επιζήμιες για τη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών. Η αντιμετώπισή του απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση από γονείς, εκπαιδευτικούς και την ευρύτερη σχολική κοινότητα.
Τι είναι ο Σχολικός Εκφοβισμός
- Είναι μια μορφή βίας και κακοποίησης που συμβαίνει σε σχολικό περιβάλλον.
- Συνεπάγεται επαναλαμβανόμενες πράξεις επιθετικότητας που αποσκοπούν στην επιβολή ενός ατόμου ή ομάδας πάνω σε ένα άλλο.
- Βασικό χαρακτηριστικό είναι η δυσαναλογία δυνάμεων (κοινωνική ή/και σωματική) μεταξύ του θύτη και του θύματος.
Ποιοι εμπλέκονται
Θύτες: Τα άτομα που ασκούν εκφοβισμό.
- Θύματα: Τα άτομα που δέχονται την επιθετικότητα.
- Παρατηρητές: Τα άτομα που γίνονται μάρτυρες του φαινομένου.
Μορφές εκφοβισμού
Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως:
- Σωματικός εκφοβισμός: Χτυπήματα, σπρωξίματα κ.λπ.
- Λεκτικός εκφοβισμός: Προσβολές, βρισιές, κοροϊδία
- Κοινωνικός (σχεσιακός) εκφοβισμός: Κυκλοφορία φημών, περιθωριοποίηση
- Ψηφιακός εκφοβισμός (cyberbullying): Ηλεκτρονική εκφοβισμός μέσω διαδικτύου ή κινητών
Σημάδια αναγνώρισης για θύματα
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να προσέχουν σημάδια όπως: Αλλαγές στη συμπεριφορά (π.χ. απομόνωση)
- Ψυχοσωματικά συμπτώματα (π.χ. πονοκέφαλοι, στομαχόπονοι)
- Συναισθηματικές αλλαγές (π.χ. άγχος, θλίψη, αλλαγές στη διάθεση)
Επιπτώσεις
Οι συνέπειες είναι σοβαρές και περιλαμβάνουν:
Για τα θύματα:
-
Σωματικές και ψυχικές βλάβες, αισθήματα ανασφάλειας και φόβου.
-
Για τους θύτες:Κοινωνική απομόνωση, προβλήματα συμπεριφοράς.
-
Για τους παρατηρητές:Έκθεση σε ένα αρνητικό σχολικό περιβάλλον, αίσθημα ανασφάλειας.
Αντιμετώπιση
- Απαιτείται ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει την ενεργή συμμετοχή γονέων, εκπαιδευτικών και της σχολικής κοινότητας.
- Η πρόληψη μέσω ενημέρωσης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών είναι σημαντική.
- Η ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας και η καλλιέργεια ενός θετικού σχολικού κλίματος συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου.