Απάτες μέσω τηλεφώνου: τι να προσέξετε
Οι απατεώνες έχουν εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, εκμεταλλευόμενοι και την αλματώδη εξέλιξη της τεχνολογίας.
Για παράδειγμα, σε προηγούμενες αναρτήσεις μας είχαμε αναφερθεί στους κινδύνους του phishing και πώς μπορούμε να προστατευτούμε από αυτό, στα ψεύτικα emails και spams και στο τι να προσέχετε ή στο πως να κάνετε τις online συναλλαγές σας με ασφάλεια.
Ωστόσο, πολύ δημοφιλείς (κυρίως στο εξωτερικό, αν και έχουν έρθει και στη χώρα μας) είναι οι απάτες μέσω τηλεφώνου. Πως λειτουργούν όμως αυτές και τι πρέπει να προσέξετε; Ας δούμε παρακάτω απλά και κατανοητά.
Κλασικές απάτες μέσω τηλεφώνου
Η πιο κλασική απάτη μέσω τηλεφώνου είναι το λεγόμενο phishing (ψάρεμα στα ελληνικά) και είναι στην ουσία η προσπάθεια ενός απατεώνα να αποσπάσει ευαίσθητες προσωπικές πληροφορίες από κάποιο επίδοξο θύμα, προσποιούμενος ότι είναι κάποιος άλλος.
Τα τελευταία χρόνια, αυτό το είδος απάτης έχει εξελιχθεί αρκετά και πλέον οι απατεώνες αποσπούν μέχρι και μεγάλα χρηματικά ποσά σε μετρητά εξαπατώντας από το τηλέφωνο κυρίως ηλικιωμένους λέγοντας τους ότι το παιδί τους έχει μπλεξίματα με τον νόμο, για παράδειγμα από την εμπλοκή του σε κάποιο ατύχημα.
Πολλές φορές προσποιούνται ότι είναι αστυνομικοί ή άλλοι δημόσιοι λειτουργοί, ενώ το θράσος τους είναι τόσο μεγάλο που φτάνουν στο σημείο να προσποιηθούν ότι είναι και το ίδιο το παιδί των θυμάτων τους
Νέες απάτες μέσω τηλεφώνου
Μια νέα μορφή τηλεφωνικής απάτης έχει ήδη ξεκινήσει και για αυτό καλό είναι να είμαστε ενημερωμένοι ώστε να μπορέσουμε να την αντιμετωπίσουμε αν μας συμβεί. Για την ακρίβεια πρόκειται για έναν “έξυπνο” τρόπο απάτης. κάτι σαν εξέλιξη του phishing.
Με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και μαζί με αυτής των τρόπων με τους οποίους κάνουμε τις διάφορες συναλλαγές μας, ότι και η δουλειά των επίδοξων απατεώνων έχει γίνει κάπως πιο εύκολη.
Ενώ παλιότερα θα έπρεπε να μας αποσπάσουν μια σειρά από πληροφορίες όπως για παράδειγμα τον Αριθμό Αστυνομικής Ταυτότητας ή Διαβατηρίου, τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), την ημερομηνία γέννησης μας κλπ, τώρα ίσως ένα απλό και αθώο “ναι” από την ηχογραφημένη φωνή μας(!) να είναι αρκετό για να μπούμε σε μεγάλους μπελάδες.
Σκεφτείτε ότι μια σειρά από συναλλαγές όπως αγορές, μεταφορές χρημάτων σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή ένα σωρό άλλες χρηματικές συναλλαγές μπορούν να γίνουν στο όνομα σας (και φυσικά εν αγνοία σας) απλά με μια ηχογράφηση της φωνής σας.
Κι αυτό γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, ένα απλό ναι με την φωνή σας, μπορεί να πάρει τη θέση της υπογραφής σας σε ένα είδος προφορικού συμβολαίου. Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με το “δέχομαι” ή “συμφωνώ”.
Σημειώστε ότι πολλές εταιρίες ή ακόμη και τράπεζες θεωρούν αυτόν τον αμφιλεγόμενο, όπως φαίνεται, νέο τρόπο “υπογραφής” απολύτως νόμιμο για τις συναλλαγές με τους πελάτες τους.
Ποιος είναι οι ύποπτες φράσεις – ερωτήσεις που χρησιμοποιούν οι απατεώνες
Για τον λόγο αυτό, αν ποτέ σας πάρει τηλέφωνο κάποιος άγνωστος αριθμός τηλεφώνου και ακούσετε από την άλλη πλευρά της γραμμής μια άγνωστη φωνή να σας λέει μια από τις παρακάτω φράσεις (όπου η πιο πιθανή απάντηση είναι ένα φαινομενικά αθώο “ναι”) απλά κλείστε αμέσως το τηλέφωνο.
Οι πιο συνηθισμένες φράσεις που χρησιμοποιούνται για τον σκοπό αυτό είναι μεταξύ άλλων οι ακόλουθες:
» Με ακούτε;
» Μπορείτε να μιλήσετε αυτήν τη στιγμή;
» Είστε ο ιδιοκτήτης του σπιτιού;
» Αυτός ο τηλεφωνικός αριθμός ανήκει σε εσάς;
Και φυσικά πολλές άλλες αντίστοιχες. Επομένως αν βρεθείτε ποτέ σε αυτή τη θέση, δηλαδή αν ακούσετε κάποια από τις παραπάνω ερωτήσεις ή φράσεις, τότε απλά κλείστε αμέσως το τηλέφωνο. Έτσι θα έχετε το κεφάλι σας ήσυχο και θα μείνετε μακριά από προβλήματα και απάτες.
Τι προφυλάξεις μπορείτε να πάρετε για τις απάτες μέσω τηλεφώνου
Ευτυχώς, παρά το γεγονός ότι οι απάτες και οι απατεώνες έχουν εξελιχθεί αρκετά, εντούτοις υπάρχει ακόμη τρόπος να προφυλαχθείτε από αυτούς τους νέους και πολλές φορές ύπουλους τρόπους τηλεφωνικής απάτης. Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν εκτός από το να κλείσετε το τηλέφωνο:
Μην απαντάτε ποτέ σε κλήσεις από άγνωστους αριθμούς
Απλά και μόνο με το που θα σηκώσετε το τηλέφωνο σας, να ξέρετε ότι αμέσως κάνετε γνωστό στους πιθανούς απατεώνες – εγκληματίες ότι ο τηλεφωνικός αριθμός σας είναι σε ισχύ, δηλαδή λειτουργεί και άρα είναι σαν να τους λέτε ότι μπορεί ίσως να τους φανεί χρήσιμος στις όποιες απάτες μπορεί να σχεδιάζουν.
Μην απαντάτε σε απόκρυψη
Επίσης, να έχετε πάντοτε στην άκρη του μυαλού σας ότι το τηλεφωνικό σας νούμερο μπορεί να μεταπωληθεί σε άλλους απατεώνες ή μη, κι έτσι να πέσετε είτε θύμα κάποιας απάτης είτε να δεχθείτε βροχή από spam πχ μηνύματα ή τηλεφωνικές κλήσεις για διαφημίσεις και προώθηση προϊόντων. Kάτι αντίστοιχο με τα chain emails δηλαδή.
Αν απαντήσετε στις κλήσεις αυτές, κάντε το με προσοχή
Αν αποφασίσετε να απαντήσετε στην κλήση ενός αγνώστου, προσπαθήστε να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί και δύσπιστοι, ειδικά αν σας απευθύνουν ερωτήσεις που περιλαμβάνουν το “ναι” σαν πιθανή απάντηση όπως αυτές που είδαμε πιο πάνω.
Το καλύτερο που έχετε να κάνετε, όπως είπαμε και νωρίτερα είναι να κλείσετε αμέσως το τηλέφωνο. Αν παρόλα αυτά θέλετε να το τραβήξετε για να δείτε που το πάει ο συνομιλητής σας, μπορείτε να του απαντήσετε με μια ερώτηση του τύπου:
Ποιος είστε εσείς και για ποιο λόγο με καλείτε;
Στείλτε την ύποπτη κλήση στον τηλεφωνητή σας
Μπορείτε εύκολα να ρυθμίσετε το τηλέφωνο σας ώστε οι κλήσεις από άγνωστους αριθμούς να πηγαίνουν απευθείας στον τηλεφωνητή σας. Ή πιο απλά, μπορείτε απλά να μην απαντήσετε σε κάποια κλήση που θεωρείτε ότι είναι ύποπτη, έτσι ώστε αυτή να δρομολογηθεί αυτόματα στον τηλεφωνητή σας.
Χρησιμοποιήστε τον τηλεφωνητή σας
Να είστε βέβαιοι ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση οι επίδοξοι απατεώνες – εγκληματίες να μπουν στη διαδικασία να αφήσουν ποτέ μήνυμα στον τηλεφωνητή σας.
Μην δίνετε ποτέ προσωπικές πληροφορίες από το τηλέφωνο
Γενικά δεν πρέπει για κανέναν απολύτως λόγω να γνωστοποιείτε σε οποιουσδήποτε τρίτους, και ιδιαίτερα σε αγνώστους, οποιεσδήποτε ευαίσθητες προσωπικές σας πληροφορίες, ακόμη κι αν ισχυρίζονται ότι εργάζονται σε κάποια εταιρία που γνωρίζετε ή για παράδειγμα στην τράπεζα σας.
Να είστε σίγουροι ότι κανένας υπάλληλος καμιάς σοβαρής εταιρίας και φυσικά καμιάς μεγάλης τράπεζας δεν πρόκειται να σας ζητήσει ποτέ προσωπικά στοιχεία από το τηλέφωνο. Αν χρειαστεί οτιδήποτε, το πολύ πολύ να σας ζητήσει να επισκεφτείτε κάποιο κατάστημα (για να ενημερώσετε πχ τα στοιχεία σας).
Μην αποκαλύπτετε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα από το τηλέφωνο
Γενικά αυτά είναι πάνω κάτω τα σημεία που πρέπει να δώσετε την απαραίτητη προσοχή για να προστατευτείτε όσο το δυνατό καλύτερα από τις τηλεφωνικές απάτες και να μην θέσετε σε κίνδυνο τα χρήματα σας ή την περιουσία σας.
Και αν ανησυχείτε για το πόσο αγενές θα είναι να κλείσετε το τηλέφωνο κατάμουτρα σε κάποιον άγνωστο, καλύτερα να αναλογιστείτε πόσο άσχημα μπορείτε να μπλέξετε αν δεν το κάνετε ή αν δεν δώσετε την δέουσα προσοχή.