Το Μνημείο του ‘Αγνωστου Στρατιώτη στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου Κρήτης
Το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη βρίσκεται στην πλατεία Ελευθερίας στην καρδιά της πόλης του Ηρακλείου και είναι κατασκευασμένο από πεντελικό μάρμαρο. Η φιγούρα του στρατιώτη παρουσιάζεται σε στάση αναμονής. Το ολόσωμο άγαλμα του άντρα έχει ύψος δύο μέτρα και είναι τοποθετημένο σε μία υπερυψωμένη βάση από μάρμαρο. Στις τρεις από τις τέσσερις πλευρές του Μνημείου υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις που απεικονίζουν κρητικούς πολεμιστές (βρακοφόρους) οι οποίοι επαναστατούν εναντίον των Τούρκων, μία μητέρα από την Κρήτη που στέλνει τον γιο της στον πόλεμο και τον Πύργο του Ξωπατέρα στη Μεσαρά, και στην εμπρόσθια πλευρά υπάρχουν χαραγμένα τρία επιγράμματα:
Το Ηράκλειον εις τ άριστα τέκνα του
των πολέμων
1912-22
Ου θνήσκουσιν θανόντες
αϋμυνόμενοι περί πάτρης
αυτών γάρ φήμη
γαΐαν άπασαν έχει
σε πόλεμο όποιος σκοτωθή
μονάχα ζωή χάνει
μα παίρνει όνομ αθάνατο
κι αμάραντο στεφάνι
Το άγαλμα στην Πλατεία Ελευθερίας είναι έργο του καλλιτέχνη Χριστόφορου Νατσίου το οποίο φιλοτέχνησε στην ηλικία των 25 ετών και του οποίου η ανέγερση αποφασίστηκε το 1924 από την συνέλευση του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών του Νομού Ηρακλείου.
Το μνημείο αποδίδει φόρο τιμής στους χιλιάδες ανώνυμους πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων που έχασαν τη ζωή τους για την ελευθερία, στη μνήμη των οποίων κατατίθενται στεφάνια στις εθνικές επετείους.
Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επικράτησε σε όλους τους λαούς (νικητές και ηττημένοι) η πρακτική ανέγερσης μνημείων προς τιμήν των στρατιωτών και όλων όσων πέθαναν ηρωικά. Λόγω του μεγάλου αριθμού πεσόντων και της ανεξάντλητης λίστας ονομάτων, όλα τα μνημεία αφιερώθηκαν υπέρ του συνόλου, του στρατιώτη δηλαδή, υιοθετώντας το όνομα «Άγνωστος Στρατιώτης».
