Εργατικά ατυχήματα: Οι υποχρεώσεις των εργοδοτών και οι επιδοτήσεις των θυμάτων
Εργατικό είναι το ατύχημα που συμβαίνει στον εργαζόμενο κατά τη διάρκεια της εργασίας ή με αφορμή αυτήν και το οποίο οφείλεται σε απότομο γεγονός (βίαιο συμβάν), εφόσον αυτό προκαλεί στον εργαζόμενο ανικανότητα να εργαστεί (για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών ημερών). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με το εργατικό ατύχημα εξομοιώνεται και η επαγγελματική ασθένεια.
Σύμφωνα με τον οδηγό κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδότησης που εξέδωσε το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, ως εργατικό ατύχημα αναγνωρίζεται και αυτό που συμβαίνει κατά τη μετάβαση του ασφαλισμένου στον τόπο εργασίας του ή κατά την αποχώρησή του από αυτόν αρκεί να υπάρχει στη συγκεκριμένη περίπτωση αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της εργασίας και του ατυχήματος.
Αναγγελία
Η αναγγελία του εργατικού ατυχήματος στο e ΕΦΚΑ, πρέπει να γίνει από τον εργοδότη ή αντιπρόσωπό του, μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες, μη συνυπολογιζομένων των Κυριακών και των αργιών, από την επόμενη ημέρα που αυτό θα συμβεί. Ο γιατρός και κάθε υπάλληλος του ασφαλιστικού φορέα, πρέπει να αναγγέλλουν το ατύχημα μέσα σε είκοσι τέσσερις (24) ώρες από τότε που έλαβαν γνώση.
Σε περίπτωση νοσηλείας του ασφαλισμένου σε κρατικό νοσοκομείο ή ιδιωτικό θεραπευτήριο συμβεβλημένο ή μη, πρέπει η αναγγελία του ατυχήματος να γίνει μέσα σε πέντε (5) μέρες από την έξοδό του από το νοσοκομείο με περιγραφή και των εξωτερικών στοιχείων του ατυχήματος.
Το αρμόδιο για τον χαρακτηρισμό του ατυχήματος όργανο έχει τη δυνατότητα να δεχτεί δήλωση που υποβλήθηκε εκπρόθεσμα, εάν πειστεί πως λόγοι εντελώς ανεξάρτητοι από τη θέληση των προσώπων που δήλωσαν το ατύχημα παρεμπόδισαν την έγκαιρη δήλωση.
Στην περίπτωση όμως αυτή, η προθεσμία δεν παρατείνεται πέρα από εξήντα (60) ημέρες από το ατύχημα, εκτός εάν αυτό προκάλεσε τον θάνατο του ασφαλισμένου, οπότε η προθεσμία για την αναγγελία με σκοπό την απόκτηση σύνταξης μπορεί να παραταθεί μέχρι δύο (2) χρόνια. Στην περίπτωση δε που το ατύχημα είχε ως συνέπεια την απόλυτη αναπηρία του ασφαλισμένου, η προθεσμία για την αναγγελία με σκοπό την απόκτηση δικαιώματος σε σύνταξη μπορεί να παραταθεί μέχρι και έναν (1) χρόνο από το ατύχημα.
Οι προθεσμίες που ορίζονται για την αναγγελία εργατικού ατυχήματος είναι αποκλειστικές και, συνεπώς, η υποβολή δήλωσης εργατικού ατυχήματος μετά την πάροδο των προθεσμιών αυτών έχει ως συνέπεια την απόρριψη της δήλωσης ως απαράδεκτης.
Αυτό που θα πρέπει να ελέγχεται με μεγάλη προσοχή είναι εάν η αναγγελία του ατυχήματος είναι εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη. Δεν έχει καμία σχέση η αναγγελία για την καταβολή του επιδόματος ασθένειας με την αναγγελία του ατυχήματος. Στην περίπτωση που οι συνέπειες του εργατικού ατυχήματος δεν εκδηλωθούν άμεσα, η προθεσμία για την αναγγελία δεν αρχίζει από τότε που έγινε το ατύχημα, αλλά από τον χρόνο που εκδηλώθηκαν οι συνέπειές του.
Ο ασφαλισμένος, όμως, πρέπει να προβάλει σαφώς τους σχετικούς ισχυρισμούς του για να μπορέσει ο e ΕΦΚΑ έπειτα από έλεγχο, να κρίνει σχετικά.
Επιδότηση εργατικού ατυχήματος
Στις περιπτώσεις εργατικού ατυχήματος, δεν απαιτούνται χρονικές προϋ- ποθέσεις για την επιδότηση του εργαζομένου, αρκεί η ασφάλιση κατά την ημέρα του ατυχήματος. Στις περιπτώσεις των εκτός εργασίας ατυχημάτων είναι αρκετή η συμπλήρωση του μισού μόνο αριθμού ημερών ασφάλισης που απαιτούνται για τη χορήγηση των αντίστοιχων παροχών της ασφάλισης.
Το ύψος του επιδόματος εξαρτάται από τις αποδοχές των τριάντα (30) τελευταίων ημερών που έχει ο εργαζόμενος στο προηγούμενο έτος. Ειδικότερα για τις πρώτες δεκαπέντε (15) ημέρες επιδότησης κάθε έτους μετά το τριήμερο του χρόνου αναμονής το ποσό του επιδόματος ασθέ- νειας είναι ίσο με το 50% του ημερήσιου επιδόματος ασθένειας της ασφαλιστικής κλάσης που καθορίζεται με βάση τις αποδοχές των τελευταίων ημερών του προηγούμενου έτους, με εξαίρεση τους εργατοτεχνίτες οικοδόμους, που παραμένουν στο 50% του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής τους κλάσης.
Το ανώτατο όριο επιδότησης λόγω ασθένειας για την ίδια πάθηση ανέρχεται σε επτακόσιες είκοσι (720) ημέρες και για διαφορετικές παθήσεις μέσα στον ίδιο χρόνο σε εκατόν ογδόντα δύο (182) ημέρες, εφόσον υπάρχουν οι ανάλογες χρονικές προϋποθέσεις.
Η επιδότηση για την ίδια πάθηση ακολουθεί τα εξής στάδια:
Πρώτον, 182 ημέρες αν υπάρχουν οι απαραίτητες χρονικές προϋποθέσεις, δηλαδή 120 ημέρες εργασίας μέσα στο προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή 15μηνο.
Δεύτερον, μετά τη συμπλήρωση των 182 ημερών και μέχρι 360 ημέρες πρέπει να υπάρχουν 300 ημέρες εργασίας μέσα στα δύο (2) χρόνια τα αμέσως προηγούμενα της αναγγελίας της πάθησης ή στο 30μηνο.
Τρίτον, μετά τη συμπλήρωση των 360 ημερών πρέπει να υπάρχουν οι αυξημένες προϋποθέσεις της συνταξιοδότησης αναπηρίας για τη συνέχιση της επιδότησης μέχρι 720 ημέρες.
Τέταρτον, όταν ο εργαζόμενος είναι ασφαλισμένος στο e ΕΦΚΑ και υποστεί εργατικό ατύχημα δικαιούται μόνο τις χορηγούμενες από το e ΕΦΚΑ παροχές και ο εργοδότης απαλλάσσεται από κάθε υποχρέωση αποζημίωσής του, εκτός αν πρόκειται για χρηματική ικανοποίηση του εργαζομένου εξαιτίας ηθικής βλάβης, η οποία διατηρείται σε κάθε περί- πτωση.
Πέμπτον, αν το ατύχημα οφείλεται σε δόλο του εργοδότη ή των προστηθέντων του, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να καταβάλει στον εργαζόμενο τη διαφορά μεταξύ του ποσού της, κατά το κοινό δίκαιο, αποζημίωσης και του ολικού ποσού των παροχών που χορηγεί το e ΕΦΚΑ. Ομοίως, οφείλει να επιστρέψει στο e ΕΦΚΑ κάθε ποσό που δαπάνησε για τη χορήγηση των παροχών στον παθόντα εργαζόμενο.
Επαγγελματική ασθένεια: Η επαγγελματική ασθένεια εξομοιώνεται από την άποψη των συνεπειών και της παρεχόμενης ασφαλιστικής προστασίας με το εργατικό ατύχημα.
