
Αποκάλυψη Μητσοτάκη για πρωτοβουλία οριοθέτησης ΑΟΖ με Λιβύη
Σε μία από τις πιο σαφείς τοποθετήσεις για την εξωτερική πολιτική της χώρας στη λιβυκή σκακιέρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποκάλυψε στη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ ότι η Ελλάδα έχει απευθύνει πρόσκληση στην επίσημη κυβέρνηση της Τρίπολης για διαπραγμάτευση σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, «υπάρχει αυτή η πρωτοβουλία ήδη, ανακοινώθηκε, και πιστεύω ότι σύντομα θα δούμε και τεχνικές επιτροπές οι οποίες θα συζητούν αυτή την προοπτική».
Η είδηση αυτή έρχεται σε μια συγκυρία όπου επανέρχεται η συζήτηση περί κύρωσης του τουρκολιβυκού μνημονίου από την Τρίπολη. Παρότι, όπως σημείωσε, η λιβυκή κυβέρνηση αποστέλλει ρηματικές διακοινώσεις που εγείρουν αξιώσεις, «στο πεδίο, όταν πρόκειται πραγματικά να οριοθετήσει οικόπεδα προς εκμετάλλευση, κάνει τελείως διαφορετικά πράγματα από αυτά που λέει στη ρηματική διακοίνωση». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «σέβεται, με άλλα λόγια, τη μέση γραμμή, άρα την προσέγγιση της Ελλάδος για τα όρια της υφαλοκρηπίδας με τη Λιβύη».
Τοποθέτηση απέναντι στο τουρκολιβυκό μνημόνιο
Ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε το τουρκολιβυκό μνημόνιο «παράνομο και παράλογο». Όπως σημείωσε, «είναι “ζωντανό” για την Τουρκία και για ένα μέρος της Λιβύης, δεν παράγει όμως δικαιώματα». Παρέπεμψε δε στην απόφαση της Chevron να προχωρήσει σε επαφή με την Ελλάδα για έρευνες νοτίως της Κρήτης, ως στοιχείο που αποδεικνύει την αναξιοπιστία του μνημονίου: «Γιατί η Chevron συνομιλεί με την Ελλάδα και δεν συνομιλεί με τη Λιβύη, εάν το τουρκολιβυκό μνημόνιο ήταν πραγματικά σε ισχύ και παρήγαγε αποτελέσματα;».
Υπενθύμισε επίσης ότι «στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με δική μου πρωτοβουλία, για ακόμα μία φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση, δια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δήλωσε ρητά και κατηγορηματικά ότι το μνημόνιο αυτό είναι άκυρο και δεν παράγει κανένα νομικό αποτέλεσμα».
Η θέση της Ελλάδας απέναντι σε Τρίπολη και Βεγγάζη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε ότι η Ελλάδα ακολουθεί σταθερή πολιτική διατήρησης επαφών και με τις δύο πλευρές. Όπως δήλωσε, «η Λιβύη είναι πρακτικά μία διαλυμένη χώρα, μοιρασμένη στη μέση». Αναγνώρισε πως «υπάρχει μία επίσημη κυβέρνηση η οποία βρίσκεται στην Τρίπολη, αυτή είναι η αναγνωρισμένη κυβέρνηση και από τον ΟΗΕ και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και υπάρχει και μία ανεπίσημη, θα έλεγα, κρατική οντότητα στην ανατολική Λιβύη, στη Βεγγάζη, υπό τον Στρατάρχη Haftar».
Η ελληνική πολιτική, σύμφωνα με τον ίδιο, επιδιώκει διαύλους και προς τις δύο πλευρές: «Η κυβέρνηση επέλεξε να έχει σχέσεις και με τις δύο πλευρές. Ο κ. Γεραπετρίτης βρέθηκε και στην Τρίπολη και τη Βεγγάζη, ο μόνος που πήγε τελευταία». Επιπλέον, τόνισε ότι «εμείς είμαστε από τους πρώτους που έχουμε παρουσία και στην Τρίπολη και στη Βεγγάζη».
Επανέλαβε ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή και σε προτάσεις στρατιωτικής συνεργασίας, και με τις δύο πλευρές. Ανέφερε χαρακτηριστικά: «Παρέχουμε και στρατιωτική εκπαίδευση σε αξιωματικούς της πλευράς Haftar. Αντίστοιχη πρόταση μπορούμε να κάνουμε και στην περίπτωση της Τρίπολης, της δυτικής Λιβύης».
Η γεωπολιτική εξίσωση και τα κριτήρια επιλογής της Λιβύης
Ο πρωθυπουργός παρουσίασε τις διαθέσιμες επιλογές της Λιβύης μέσα σε ένα γεωπολιτικό δίπολο. Όπως είπε, «η Λιβύη θα πρέπει να διαλέξει, και η μία και η άλλη πλευρά, εάν θέλει να συνταχθεί με τον άμεσο γείτονά της που είναι η Ελλάδα, που της προσφέρει πόρτα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και πολύ καλές σχέσεις με τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο ή αν θέλει να είναι αποκλειστικό “άρμα” της Τουρκίας, η οποία βεβαίως και χρησιμοποιεί τη Λιβύη ως εργαλείο».
Αναφέρθηκε και στο πλαίσιο συμμαχιών που στηρίζουν την ελληνική στρατηγική: «Η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία έχει την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλευρό της στη Λιβύη. Έχει μια στρατηγική σχέση με την Αίγυπτο, έχει μια στρατηγική σχέση με τη Σαουδική Αραβία, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αυτές είναι προσωπικές επαφές και σχέσεις τις οποίες εγώ ανέπτυξα».
Διπλωματική συνέχεια και τεχνικά βήματα
Η αποκάλυψη για την έναρξη τεχνικών διαπραγματεύσεων αποτελεί το νεότερο στοιχείο της ελληνικής στάσης. Η πρωτοβουλία για οριοθέτηση ΑΟΖ με την Τρίπολη εντάσσεται σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθεί η διάσταση λόγων και πράξεων που παρουσιάζει η λιβυκή κυβέρνηση. Το ενδιαφέρον τώρα στρέφεται στις επόμενες κινήσεις και στο αν η διαδικασία θα προχωρήσει σε θεσμικό επίπεδο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, απευθυνόμενος δημοσίως στη λιβυκή πλευρά, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Εμείς προσκαλούμε την κυβέρνηση της Τρίπολης να συζητήσει με την Ελλάδα οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΚΟΣ